Abstract:
Bu araştırmanın amacı, Scopus ve WoS veri tabanlarında yer alan yeni medya okuryazarlığı konulu akademik çalışmaları farklı değişkenler açısından incelemek ve bibliyometrik profillerini ortaya koyarak, karşılaştırma yapmaktır. 31 Mayıs 2023 tarihinde Scopus ve WoS veri tabanlarında “all fields” bölümü seçilerek, arama motoruna “new media literacy” kelimesi yazılmıştır. Elde edilen veriler; atıf durumlarına, yıllara, yazarlara, türüne, kurumlarına, araştırma alanlarına, yazıldığı ülkeye ve yazım diline göre ayrılarak incelenmiştir. Tarama sonucunda; WoS’ta 101 adet, Scopus’ta 1671 adet akademik çalışmaya erişim sağlanmıştır. En fazla atıf alan eserin her iki veri tabanında da yer alan 2002 yılında yazılan makaleye ait olduğu görülmüştür. Yeni medya okuryazarlığı konulu ilk çalışmanın WoS’ta 1996 yılında, Scopus’ta ise 1997 yılında yazıldığı belirlenmiştir. En fazla çalışması olan yazarın WoS’ta 4 adet, Scopus’ta 13 adet çalışmaya sahip olduğu, her iki veri tabanında da makale türünde çalışmaların yoğunluklu olarak yazıldığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca en fazla çalışmanın yazıldığı kurum olarak her iki veri tabanında da Nanyang Teknoloji Üniversitesi’nin yer aldığı, aynı şekilde ülke bazında Amerika’nın her iki veri tabanında da birinci sırada bulunduğu görülmüştür. Araştırma alanı olarak WoS’ta eğitim bilimleri ağırlıklı olarak yer alırken, Scopus’ta sosyal bilimlerin yoğun olduğu belirlenmiştir. Her iki veri tabanında da akademik çalışmaların çok büyük oranda İngilizce dilinde yazıldıkları sonucuna varılmıştır. Ayrıca, VOSviewer yazılım aracı vasıtasıyla hem WoS hem de Scopus için ülke ortak yazarlık ağı haritası, yazar ortak atıf ağı haritası ile anahtar sözcük birlikteliği ağ haritası oluşturulmuştur. Ülke ortak yazarlık ağı haritası incelendiğinde; her iki veri tabanı için de en yoğun bağlantıya sahip ülkenin Amerika olduğu görülmüştür. Yazar ortak atıf ağı haritasına bakıldığında ise, bağlantı bağı en yüksek yazarın WoS için Clinton, Katie, Scopus için Lin t.-b. olduğu sonucuna varılmıştır. Oluşturulan anahtar sözcük birlikteliği ağ haritası incelendiğinde; en yoğun kullanılan kelimelerin; WoS için new media literacy, media literacy, new media, social media, fake news ve university students olduğu, Scopus için ise media literacy, social media, digital literacy, literacy ve new media literacy olduğu belirlenmiştir.
